دوشنبه, ۵ خرداد ۱۳۹۹، ۰۱:۱۶ ق.ظ
نقطه مشترک تمام خودروها، با هر قیمت و عملکردی، پیشرانه آن‌هاست. قلب تپنده‌‌‌ای که مهم ترین بخش خودروی شماست و باید از آن مراقبت کنید. در این مقاله به بیان راهکارهایی برای مراقبت بهتر از موتور خودرو می‌پردازیم.
با این که تمام مالکان خودرو از اهمیت پیشرانه آن باخبر هستند اما اغلب مردم در مراقبت از موتور خودروهای شان کوتاهی می‌کنند و حتا گاهی اقداماتی غیرضروری را انجام می‌دهند که نه تنها کمکی به عملکرد خودرو نمی‌کند بلکه به آن آسیب خواهد زد.
۱- استفاده از بنزین مناسب موتور
در خودروهای امروزی مدرن و لوکس، که میزان تراکم در سیلندر بیش تر است، بنزین با اکتان بالا باعث خواهد شد مرحله احتراق درست در زمان به حداکثر رسیدن تراکم رخ دهد و خودسوزی به حداقل برسد. اما در خودروهای معمولی، که تراکم پیستون کم تر است، بنزین معمولی پاسخ گوی خودروست، زیرا ترکیب سوخت و هوا، به دلیل تراکم کم، به مرحله خودسوزی نمی‌رسد و عملاً بنزین سوپر تأثیر چندانی بر عملکرد موتور نخواهد داشت. برای انتخاب نوع بنزین مصرفی، در ابتدا باید به دستورالعمل کارخانه سازنده رجوع کرد، چرا که سازنده با توجه به طراحی موتور و میزان تراکم محفظه احتراق نوع بنزین مصرفی را معرفی می‌کند. اگر در دستور العمل، تأکید شده که از بنزین سوپر استفاده کنید خساست را کنار گذاشته و کمی‌بیش تر هزینه کنید، اما اگر سازنده خودرو بنزین معمولی را توصیه کرده بدون دلیل هزینه بیش تر نکنید و بنزین سوپر را کنار بگذارید، چون بنزین سوپر هیچ تأثیری بر عملکرد موتور نداشته و حتا باعث کاهش قدرت موتور به دلیل عدم احتراق در زمان مناسب می‌شود. اگر خودرویی با موتور توربو دارید بدون شک از بنزین سوپر استفاده نمایید، زیرا حرارت هوای ورودی به سیلندر، به دلیل گذشتن از مکانیزم توربو، بسیار فراتر از حالت نرمال خواهد بود. اگر در مناطق مرکزی و جنوبی ایران زندگی می‌کنید، که در بیش تر فصول سال هوا گرم است، پیشنهاد می‌شود بنزین سوپر را جایگزین بنزین معمولی کنید.
۲- با باک خالی رانندگی نکنید
در بسیاری از مقالات فنی به این نکته اشاره می‌شود که رانندگی با باک خالی بسیار برای پمپ بنزین خودرو خطرناک است که البته این نکته صحیحی است. در کنار این نکته باید بدانید رانندگی با باک خالی می‌تواند به پیشرانه هم آسیب بزند. دلیل آسیب‌ها در پمپ، رسوبات بنزینی است که می‌تواند پمپ را درگیر و درنتیجه از کار بیاندازد. همین رسوبات در درگیر شدن با فیلتر سوخت موتور هم آسیب‌های جدی را به بار می‌آورد. رسوبات فیلتر را درگیر می‌کند و باعث می‌شود سوخت به خوبی به موتور نرسد و عمل احتراق براساس زمان بندی و مقدار معین سوخت انجام نخواهد شد. پس هیچ وقت با باک خالی رانندگی نکنید. این کار نه تنها فقط برای محافظت از پمپ بنزین خودرو بلکه برای کارآمدی و طول عمر بیش تر پیشرانه خودروی تان مؤثر است.
۳- تعویض منظم روغن موتور
مراقبت موتور خودرو
یکی از مهم ترین نکات در نگهداری و مراقبت از موتور خودرو، تعویض به موقع و منظم روغن آن است. در این جا دو بحث مطرح می‌شود. اول این که روغن مورد استفاده باید هماهنگ با پیشرانه شما باشد. در واقع هر پیشرانه با روغن‌های خاصی بهترین عملکرد را دارد، پس شما باید ابتدا بهترین روغن را برای موتور خود شناسایی کنید. اما نکته بعدی این است که روغن موتور باید به طور منظم تعویض شود و طبق مصرف هر خودرو، این تعویض در کیلومتر خاصی انجام شود. بسیاری از کسانی که در مراقبت از خودرو وسواس دارند، تعویض روغن را خیلی زود به زود انجام می‌دهند که البته باید گفت این کار تأثیر چندانی در عملکرد خودرو ندارد. چراکه خودروی شما با هر بار تعویض روغن به طور معمول می‌تواند بهترین عملکرد را ارائه دهد. توجه داشته باشید اگر خودروی کارکرده‌‌‌ای خریده اید که مالک قبلی آن به تعویض روغن آن اهمیت نمی‌داده، می‌توانید با چندبار تعویض روغن زودتر از موعد بخش بزرگی از رسوبات موتور را از بین ببرید.
۴- رانندگی مکرر با خودرو
بیش تر مردم فکر می‌کنند خودرویی که کم تر راه رفته و کیلومتر آن عدد کم تری نشان می‌دهد، موتور سالم تری دارد. البته این تعبیر تا حد زیادی در استفاده‌های شهری درست است، زیرا در استفاده بلندمدت، به خصوص در شهر، بسیاری از قطعات مستهلک می‌شوند. اما کارکرد بالای خودرو دلیل بر نقص موتور نیست. در واقع موتورهایی که به صورت منظم و در مسافت‌های بالا و به خصوص غیرشهری کار کرده اند، عملکرد و سلامت بهتری دارند. موتور خودرو باید به طور منظم کار کند و باید در سرعت‌ها و دورهای مختلف فعالیت داشته باشد تا سرحال بماند. پس استفاده زیاد از یک پیشرانه با رعایت دیگر نکات فنی می‌تواند به سلامت موتور شما کمک کند.
۵- اهمیت تسمه تایم در پیشرانه
پرسش همیشگی این است که چه زمانی باید تسمه تایم خودروی خود را عوض کنیم. خودروسازان مختلف با توجه به مدل‌های مختلف خودرو کیلومترهای متفاوتی را برای تعویض تسمه تایم عنوان می‌کنند که از ۶۰ هزار کیلومتر تا بالاتر را شامل می‌شود. برخی خودروها زودتر و برخی نیز دیرتر به تعویض تسمه تایم احتیاج پیدا می‌کنند. یکی از مشکلاتی که هنگام خرید خودروی دست دوم وجود دارد این است که شما نمی‌دانید تسمه تایم این خودروها تعویض شده یا نه و اگر این کار انجام شده، چه زمانی بوده است؟ اگر درخصوص تسمه تایم خودروی دست دوم تردید دارید، بهتر است به یک مکانیک مراجعه کنید تا تسمه تایم را مورد بازبینی قرار دهد. مکانیک به سادگی و تنها با برداشتن کاور (پوشش) تسمه تایم می‌تواند متوجه شود که تسمه در چه شرایطی قرار دارد. پیش از انجام سفرهای طولانی بهتر است همیشه تسمه تایم خودروی خود را مورد بازدید قرار دهید. به طور معمول تعویض تسمه تایم یک سری کارهای جانبی دیگر نیز دارد، بنابراین بسته به نوع و مدل خودروی شما، تعویض تسمه تایم ممکن است هزینه نسبتاً بالایی داشته باشد، اما درعوض، با تعویض تسمه تایم نسبت به خودروی خود آرامش خاطر خواهید داشت و جای نگرانی وجود ندارد. از آن جا که تسمه تایم وظیفه زمان بندی باز و بسته شدن سوپاپ‌ها را دارد، عملکرد این قطعه برای سلامت موتور بسیار پراهمیت است.
۶- بازبینی مداوم شمع‌های موتور
عمل احتراق در موتور باعث می‌شود موتور به کار بیافتد و آغاز این عمل با قطعه‌‌‌ای مهم به نام شمع است. شمع انرژی خود را از طریق وایر، و وایر انرژی خود را از کوئل به دست می‌آورد و با جرقه‌‌‌ای سوخت و هوای متراکم را به آتش می‌کشد. درواقع، خرابی این قطعه به این معنی است که عملاً یکی از مهم ترین مراحل موتور با مشکل مواجه می‌شود و در نهایت می‌تواند به پیشرانه آسیب وارد کند و خسارات بسیاری را به وجود آورد. هر زمان متوجه لرزش موتور و کارکرد ضعیف موتور خودرو شدید یا مصرف سوخت شما افزایش یافت، حتماً اقدام به تعویض شمع خودرو کنید. به طور معمول بهتر است با توجه به جنس شمع و کیلومتر، این فرآیند را انجام دهید، در پاره‌‌‌ای مواقع یک شمع تا ۹۰ هزار کیلومتر هم کار می‌کند. یکی از بزرگ ترین مشکلاتی که در زمان تعویض طولانی مدت پیش می‌آید، سخت باز شدن قطعه است. تغییر رنگ و کدر شدن رنگ باعث سیاه شدن آن می‌شود. تَرَک روی عایقِ چینی شمع باعث اختلاف پتاسیل در الکترودها می‌شود و بر کارکرد موتور تأثیر منفی می‌گذارد، شتاب کاهش می‌یابد و لرزش را پدید می‌آورد. پس برای محافظت از موتور خودروی خود، این قطعه را مداوم چک کنید.
۷- همراه داشتن جعبه ابزار در خودرو
بسیاری از مردم که مسافت زیادی را با خودرو نمی‌رانند و اطلاعات فنی کمی‌از آن دارند، اصلاً به داشتن یک جعبه ابزار در خودرو اهمیت نمی‌دهند. اما در بسیاری از موارد، داشتن یک جعبه ابزار ساده در خودروی شما می‌تواند از بروز خسارت و حادثه جلوگیری کند. حتا اگر خودتان اطلاعات فنی چندانی در مورد عملکرد خودرو ندارید حتماً یک جعبه ابزار در خودرو داشته باشید تا در زمان نیاز، فرد متخصص بتواند مشکل خودرو را رفع کند. اهمیت این موضوع در مشکلات موتور دوچندان است. چراکه در زمان‌های زیادی اگر مشکل پیشرانه فوراً حل شود، از هزینه‌های تعمیر تاحد زیادی کاسته می‌شود.
۸- تمیز کردن سطح خارجی موتور
با توجه به این که عملیات احتراق در داخل موتور انجام می‌شود، بسیاری از اهمیت نظافت خارج موتور غافل می‌شوند. بسیاری از مردم لوازم و قطعات زیر کاپوت را تمیز نمی‌کنند و تصور می‌کنند نظافت آن‌ها اهمیت چندانی ندارد. اما باید بدانید کثیف بودن دائمی‌بدنه موتور و دیگر قطعات زیر کاپوت، در بلند مدت به این قطعات آسیب خواهد زد. همین گرد و خاک که به نظر بی ضرر می‌رسد می‌تواند به مرور حتا قطعات موتور را تحت تأثیر قرار دهد. در کل، تمیز کردن موتور و قطعات دیگر زیر کاپوت بسیار توصیه می‌شود، چراکه در حین همین تمیز کردن امکان دارد شما متوجه نقص این قطعات و پیشگیری از خسارت‌های بیش تر شوید.
۹- استفاده از ضدیخ مناسب و کنترل سطح آب
ضدیخ مایعی است که از ترکیب سیالی به نام مونواتلین گلایکول و برخی مواد افزودنی به منظور جلوگیری از خوردگی موتور و بهبود یافتن کیفیت آن استفاده می‌شود. اصلی ترین کار ضدیخ پیشگیری از خوردگی در موتور است و بعد از آن، پیشگیری از یخ زدگی و جلوگیری از جوش آوردن موتور در تمام طول سال. نکته مهم این است که ضدیخ را نباید فقط در زمستان و فصل سرد استفاده کرد، بلکه باید در تمامی‌فصول به منظور جلوگیری از خوردگی و جوش آوردن موتور خودرو استفاده کرد. پس از این بحث، در این جا می‌توان نتیجه گرفت که حفاظت از خوردگی موتور در فصل‌های گرم سال، اصلی ترین کاربرد ضدیخ محسوب می‌شود. پس همیشه این نکته را به یاد داشته باشید که استفاده از ضدیخ در تمام طول سال مهم است و کاربرد ضدیخ مختص به فصل خاصی نیست. سطح مایع را هر از گاهی چک کنید، زیرا پایین آمدن سطح آب نشان می‌دهد یا نشتی وجود دارد و یا در موتور مشکل ترکیب آب و هوا را دارید. همچنین در صورتی که شاهد وجود کف در مایع شدید، حتماً لوله‌ها را چک کنید چرا که کف موجود نشان دهنده ورود هوا به سیستم و در نهایت آسیب رسانی به سایر بخش‌ها، همچون واترپمپ، می‌شود. در نظر داشته باشید که استفاده از ضدیخ مناسب و چک کردن مرتب سطح آب از مهم ترین نکاتی است که در مراقبت موتور خودرو توصیه می‌شود.
۱۰- سرویس منظم و حذف عادت‌های بد رانندگی
همیشه توجه داشته باشید با هر میزان اطلاعات فنی و دانش، باز هم ممکن است مشکلاتی در خودروی شما وجود داشته باشد که فقط یک مکانیک خبره می‌تواند آن‌ها را تشخیص دهد. پس به طور منظم و به خصوص پیش از سفرهای طولانی، خودروی خود را به مکانیکی ببرید تا از جنبه‌های مختلف بررسی شود. نکته دیگر این که بسیاری از عادت‌های بد رانندگی در بلندمدت برای موتور و دیگر قطعات خودرو آسیب زننده است. برای مثال، رانندگی در مسیرهایی با سطح آب بالا، بسیار برای موتور خطرناک است و می‌تواند خسارت زیادی به پیشرانه وارد کند. پس سعی کنید با کنار گذاشتن این عادت‌ها، کیفیت و طول عمر موتور خود را ارتقا دهید.